Sokal - historia i dzień dzisiejszy miasta i rejonu

Sokal

Sentymentalna podróż na Kresy
Paweł Kucia

--------------------------------------------------------------------------------
Każdy, kto miał okazję spotkać się – czy to z głównymi bohaterami, czy to z barwnymi opisami zwyczajów i domostw szlacheckich, czy niezwykle żywymi opisami przyrody w narodowej epopei Adama Mickiewicza, pt. „Pan Tadeusz” – na pewno nie raz pobudzał swoją wyobraźnię, aby myślami przenieść się „do tych pagórków leśnych, do tych łąk zielonych, szeroko nad błękitnym Niemnem rozciągnionych”. Marząc, niejako na jawie, czytelnikowi lektury łatwiej jest zrozumieć tę wielką tęsknotę niezapomnianego wieszcza do ojcowizny (jaką była dla niego Litwa), którą włożył w usta młodego Tadeusza Soplicy w recytowanej dzisiaj przez wielu gimnazjalistów i licealistów, powszechnie znanej inwokacji – zwrotu do upersonifikowanej Litwy, którą ceni się jak utracone zdrowie.
--------------------------------------------------------------------------------

Czy dzisiaj jest jeszcze możliwe z tak wielkim sentymentem i z tak wielką determinacją tęsknić do ziemi, która, pomimo dzielących setek kilometrów, jest ojczyzną człowieka? Odpowiedź na to pytanie mogą dać pielgrzymi, którzy 24 marca 2009 r. udali się właśnie w tę nadzwyczajną podróż do miejsca tak szczególnego dla każdego Polaka, jakim jest Wilno. To sentymentalne pielgrzymowanie poprowadził rodowity Wilniuk (tak się określa rodowitych mieszkańców Wileńszczyzny) ks. kard. Henryk Gulbinowicz, który od 1976 r. stał się również wrocławianinem.

Ta pielgrzymka pod wieloma względami była wyjątkowa. Przede wszystkim osoba dostojnego purpurata, ks. kard. Henryka wpłynęła znacząco, nie tylko na charakter samej pielgrzymki, co na nas – uczestniczących i zarazem towarzyszących temu zasłużonemu biskupowi. Sama forma pielgrzymowania, która, żyjącego w romantyzmie Adama Mickiewicza, doprowadzić mogłaby co najmniej do wielkiego zdziwienia, również była niecodzienna. Cała pielgrzymka trwała – bagatela – 15 godzin. Nie jest to błąd w druku, gdyż była to podróż lotnicza, w którą mogliśmy wyruszyć dzięki Radiu Rodzina – bezpośredniemu organizatorowi tego duchowego przedsięwzięcia zakrojonego na tak szeroką skalę. Również elementem godnym zauważenia było towarzyszenie nam wszystkim przez prawie cały czas pobytu w Wilnie Pana Ambasadora Rzeczypospolitej Polskiej Janusza Skolimowskiego, który oczekiwał nas na wileńskim terminalu lotniczym.

Kulminacyjnym punktem pielgrzymki była Msza Święta, którą odprawił dostojny ks. kard. Gulbinowicz. Wcześniej jednak mieliśmy okazję zwiedzić stolicę Litwy i jej malownicze okolice. Zwiedzanie rozpoczęliśmy od bajkowej – bo położonej na kilku wyspach jeziora Gelve– miejscowości Troki, w której znajduje się powszechnie zwany „litewski Malbork”, czyli zespół zamkowy z początku XIV w. Po pierwotnej budowli, jak dowiedzieliśmy się od naszych przewodników, nie pozostało wiele, natomiast neogotycki wygląd jest prawie w całości powojenną rekonstrukcją. Pomimo tego, specyficzny klimat trockich lochów i możliwość przejścia się po suchej dzisiaj już fosie otaczającej cały kompleks zamkowy oraz możliwość podziwiania krajobrazu były dla nas nie lada atrakcją i kulturalną, i historyczną przekąską, która w perspektywie Wilna zaostrzyła nasz apetyt na zwiedzanie tego miasta i jego szczególnych miejsc.

Po odwiedzeniu tej średniowiecznej warowni udaliśmy się do jednej z bardziej znanych dzielnic stolicy Litwy – Rossy, której największym skarbem jest ziemia. Ziemia, która stała się miejscem wiecznego odpoczynku wielu zasłużonych ludzi różnych narodowości, szczególnie litewskiej i polskiej. Miejsce to jest o tyle dla nas, Polaków, ważne, gdyż jest to jedna z większych nekropolii narodowych. Najbardziej naszą uwagę przykuł grobowiec Marii z Billewiczów Piłsudskiej, w którym znajduje się urna z sercem jej syna – wielkiego Polaka, niezmordowanego wojownika o niepodległość ojczyzny, Marszałka Józefa Piłsudskiego. Proboszcz archikatedry wrocławskiej ks. infułat Adam Drwięga w kilku trafnych słowach wprowadził nas w atmosferę zadumy i modlitwy w intencji wszystkich, dla których ziemia litewska stała się cmentarzem. Po modlitwie, złożywszy kwiaty przy mauzoleum Piłsudskich, udaliśmy się w kierunku Ostrej Bramy i upragnionego przez wszystkich pielgrzymów obrazu Matki Bożej Ostrobramskiej – Matki Miłosierdzia.

Msza Święta przewidziana była dla nas na godzinę 13. Gdy wybiła ta godzina, do ołtarza w Ostrej Bramie udał się ks. kardynał razem z kustoszem sanktuarium, a także z księżmi przybyłymi z Wrocławia. Dla niejednego z nas, pielgrzymów, przeżycie w tym niezwykłym miejscu Eucharystii było czymś wyjątkowym; również czynny udział niektórych z nas w liturgii pozostawi w naszych sercach niezapomniane wspomnienie i satysfakcję z tego, że mogliśmy dzielić tę wielką radość z ks. kard. Gulbinowiczem, modląc się niejako u stóp tej „co w ostrej świeci bramie”.

Oprócz nas, pielgrzymów, na spotkanie z kardynałem z Wrocławia przybyła spora grupa Polonii wileńskiej, która na swój szczery i żywiołowy sposób powitała nas wszystkich i razem z nami uczestniczyła w tej uroczystej Mszy Świętej. Ks. kardynał wygłosił głębokie i sentymentalne kazanie, podczas którego w oku niejednego pielgrzyma, szczególnie tego, którego korzenie sięgają właśnie Wileńszczyzny, zakręciła się łza. Kardynał wspominał czasy swojego dzieciństwa i lata młodości, które upływały w cieniu Wileńszczyzny i cudownego wizerunku Maryi Ostrobramskiej. Wspomnieniami powracał do swoich rodziców i tych wartości, które mógł właśnie dzięki nim wynieść z rodzinnego domu w Szukiszkach.

Żywiołowość i zmysł odnalezienia się w danej sytuacji ks. kard. Henryka Gulbinowicza powodowały salwy okrzyków i braw, szczególnie na samym końcu Mszy Świętej, kiedy – żartując z przybyłymi pielgrzymami – wywiązał się niecodzienny dialog, w którym raz jeszcze wspominał ten cudowny i magiczny czas spędzony na ziemi litewskiej. Podczas uroczystej Mszy Świętej śpiew animował chór imienia Stanisława Moniuszki.

Po liturgii nadszedł czas na zwiedzanie Wilna, o którym nie bez kozery mówi się, że jest najbardziej włoskim miastem na północ od Alp. Rzeczywiście, ci wszyscy, którzy do Wilna przyjechali po raz pierwszy mogli zachwycić się monumentalnością barokowych budowli świeckich i sakralnych. Ze względu na wielkość naszej grupy pątniczej (z Wrocławia przyleciało nas niespełna 170 osób), podzieliliśmy się na kilka mniejszych grup, po czym udaliśmy się na podbój tej romantycznej stolicy Litwy. Każdy z nas nie mógł wyjść z podziwu, kiedy przed oczami malował się nam potężny ikonostas w cerkwi i monasterze prawosławnym Świętego Ducha, w którym panuje duch modlitwy jeszcze sprzed wieków. Również kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła był nie lada duchową atrakcją, gdyż to właśnie w tym kościele w 1934 r., dzięki św. Siostrze Faustynie Kowalskiej i malarzowi Eugeniuszowi Kazimirowskiemu, powstał znany dzisiaj obraz „Jezu, ufam Tobie”. Również Katedra św. Stanisława, szczególnie dla Polaków jest miejscem wyjątkowym, gdyż tutaj mogliśmy nawiedzić w Kaplicy Królewskiej grób św. Kazimierza Królewicza. Żeby się do niego dostać, przeszliśmy przez monumentalny portyk gucewiczowski, którym ta klasycystyczna katedra wita wiernych i pielgrzymów z całej Europy.

Nie lada gratką było dla nas kroczenie po śladach słynnych poetów polskich, Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego czy Ignacego Kraszewskiego. Spotkanie z żywymi reliktami, jakie pozostawili po sobie ci wybitni humaniści dla niejednego z nas, pielgrzymów, stanowiło powtórkę z literatury pięknej. Spotkanie ze środowiskiem, w jakim przyszło tym wielkim literatom żyć i tworzyć, w niejako magiczny sposób przeniosło nas w czasy, rzeczywistość i świadomość epoki romantyzmu. Niezliczone zdjęcia, robione w różnych miejscach, gdzie ci poeci żyli, tworzyli czy bawili się, będą na pewno upiększać rodzinne albumy fotograficzne ubogacone właśnie o te wyjątkowe, bo pełne radości i entuzjazmu pamiątkowe zdjęcia z tej nadzwyczajnej, sentymentalnej pielgrzymki do Matki Bożej Ostrobramskiej, przeżytej w towarzystwie ks. kard. Henryka Gulbinowicza.

Wędrówka malowniczymi uliczkami Wilna, podziwianie zabytkowych budowli, które swoją kolorystyką i misternym wykończeniem wprawiają w zachwyt, podziałała pobudzająco na nasze apetyty. Zgodnie z powszechnym przekonaniem, że każdy prawdziwy pielgrzym, to głodny pielgrzym – udaliśmy się do oddalonej nieco od katedry restauracji Tabero, której specjalnością jest właśnie kuchnia wileńska. Po opanowaniu całej gospody przez wrocławskich pątników, tamtejsi mistrzowie kuchni z odpowiednią sobie skwapliwością zabrali się do szykowania kolacji. Oczywiście, nie mogło zabraknąć tradycyjnego litewskiego chłodnika, o którym Adam Mickiewicz w „Panu Tadeuszu” pisał „wtenczas wszyscy siedli i chołodziec litewski milcząc żwawo jedli”, na który po tak bogatym w doświadczenia, ale niezwykle meczącym dniu, każdy z nas czekał. Na stole również pojawiły się tak zwane cepeliny, które ze względu na czasochłonność przy ich wykonaniu podawane są na Litwie tylko podczas najświetniejszych okazji.

Po tak obfitym posiłku uradowani pielgrzymi raz jeszcze, tym razem z okien autobusów, spojrzawszy po raz ostatni na miasto założone przez pradawnego Gedymina, z wielką radością i smutkiem zarazem – z powodu zbliżającego się końca pielgrzymki, udali się w kierunku lotniska, gdzie oczekiwał na nas wyczarterowany samolot. Wilno pożegnało nas wszystkich przepięknym zachodem słońca, które na wysokości 10 tysięcy metrów trwa o wiele dłużej i pozostawia niezapomniane wrażenia estetyczne. W trakcie powrotu każdy z pielgrzymów mógł podzielić się swoimi wrażeniami z tej nadzwyczajnej podróży do Ostrej Bramy. Również ks. kardynał na sam koniec podziękował wszystkim tym, którzy towarzyszyli mu w tej ponadczasowej podróży do źródeł i udzielił pasterskiego błogosławieństwa.

Dla ks. kard. Henryka Gulbinowicza pielgrzymka ta była, jak wcześniej zauważyłem, sentymentalnym powrotem do źródeł. Z wielkim wzruszeniem ten dostojny purpurat doświadczał magicznej atmosfery Wilna. Również spotkanie ze swoim wieloletnim przyjacielem, ks. prałatem Józefem Obrębskim, nazywanym „wileńskim patriarchą”, (obchodzi w tym roku 104 rocznicę swoich urodzin) obfitowało w głębokie uczucia i wspomnienia, jakie ks. kardynał ma w swoim sercu. Oprócz wizyty u swojego przyjaciela, któremu kard. Gulbinowicz wręczył krzyż przekazany przez Papieża Benedykta XVI, w planie tej wizyty było przewidziane jeszcze spotkanie w Domu Polskim. Uczestniczyli w nim: emerytowany metropolita wrocławski i ambasador Rzeczypospolitej Polskiej na Litwie, pan Janusz Skolimowski, który towarzyszył później pątnikom z Wrocławia prawie do samego końca pielgrzymki.

W sercu każdego z nas, uczestników tej niecodziennej pielgrzymki, pozostaną niezapomniane przeżycia i wspomnienia, a także radość z tego, że mogliśmy towarzyszyć naszemu ks. kardynałowi w tej sentymentalnej pielgrzymce do źródeł.

[link widoczny dla zalogowanych]

Sokal

Sokal

Sokal

Sokal

dobre portale i fora rodowe i rodzinne:

www.sokal.fora.pl
www.naszerodowody.fora.pl
[link widoczny dla zalogowanych]
[link widoczny dla zalogowanych]
www.pitak.fora.pl
[link widoczny dla zalogowanych]
www.lwowianin.fora.pl
[link widoczny dla zalogowanych]
www.krewni.fora.pl
www.wilniuki.fora.pl
www.lwowiak.fora.pl
www.kresowiak.fora.pl
www.wilnianie.fora.pl
www.naszekresy.fora.pl
www.naszafamilia.fora.pl

Sokal

PODRÓŻE NA KRESY

- 12 płyt dvd , prod. 1992

#

Informacje i zamówienia

[link widoczny dla zalogowanych]
tel. 660-332-172

@@@@@@@@@@@@

Płyta dvd nr 1

Kapłan z Gułagu cz. I - 29 min - wzruszająca opowieść o powrocie ks. Kazimierza Świątka z Gułagu do katedry w Pińsku na Polesiu

Kapłan z Gułagu cz. II - 29 min – odbudowa katedry w Pińsku, którą Białorusini chcieli zamienić w browar. Słynne nazwiska: Skirmutowie, Ordowie, Butrymowicze, Stankiewicze, Szpakowscy, Roszkiewicze i inni.

#

Płyta dvd nr 2

Polesia czar - 26 min - polska szlachta kołchozowa, umierające wioski - żyć jest lepiej, ale radości mało, piosenki polskie i białoruskie, chaty kryte słomą, dodatek za radioaktywność

Nieśwież - 25 min - Księstwo Ołyckie i Nieświeżskie. Księża, którzy uczą polskiego i malują kościoły. Klasztor s.s. Benedyktynek czy technikum z internatem? Brama Słucka – Ostra Brama Polesia.

#

Płyta dvd nr 3

Kościoły Wołynia i Podola - 29 min - Krzemieniec, Borszczów, Czortków, Kopiczyna, cudowny obraz MB Borszczowskiej, Skała Podolska, Jeziorzany, Zbaraż, Gołuchów

Poczajów - 30 min - Ławra Poczajowska-Jasna Góra Ukrainy, Poczajowskie dzwony, błogosławiony Kijów i jego grota.

#
Informacje i zamówienia

[link widoczny dla zalogowanych]
tel. 660-332-172[/quote]

@@@@@@@@@@@@